İstanbul’da kentsel dönüşümün yoğun olduğu Kadıköy’de yıkılan binaların neredeyse üçte birinde kanserojen asbest tespit edilirken, son bir buçuk yıl içinde 1517 inşaat sahasını denetleyen Kadıköy Belediyesi, toplam 498 buçuk ton asbestin bertaraf edilmesini sağladı. Hatırlanacağı üzere Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin şubat ayında şehirde bulunan Havagazı Fabrikası alanında 350 ton asbest bulunduğu öne sürülen binayı yıkması da kamuoyunda büyük tartışmalara yol açmıştı.
İstanbul Kadıköy Belediyesi, toplum sağlığını çok yakından ilgilendiren asbest tehdidiyle ilgili adım atan ilk belediye oldu. İlçede 2015’te hayata geçirilen düzenlemeyle, kentsel dönüşüm faaliyetlerinin yoğun devam ettiği ilçede, eski binaların yıkımı sırasında halk sağlığını tehlikeye atabilecek asbest gibi kanserojen maddelerin temizlenmesi zorunluluğu getirdi. Yıkımı yapılacak binalar için “asbestten ve zararlı atıklardan temizlenme” şartı getiren belediye gerekli koşullar sağlanmadan yıkım izni vermiyor.
21 Ağustos 2015 tarihinde Meclis kararı ile uygulanmaya başlanan uygulamayla yıkım için gelen kurum yada kişiler Çevre Müdürlüğü’ne yönlendiriyor. Çevre Müdürlüğü de yıkımın çevre kirliliği ve sağlık açısından risk oluşturmayacak şekilde yapılması gerektiği konusunda yıkım için gelen firmayı bilgilendiriyor.
RAPOR YOKSA RUHSAT DA YOK
Uygulama kapsamında bugüne kadar 498 buçuk ton asbest atığı bertaraf eden Kadıköy Belediyesi, ‘asbest temiz raporu’ olmadan bina yıkım ruhsatı vermiyor. İnşaat sahalarında asbest, floresan, paratoner, PCB gibi tehlikeli atıkların bertarafının ve kağıt, cam, metal, plastik, karton gibi geri dönüştürülebilir atıkların geri kazanımının sağlandığı uygulama kapsamında, bina yıkımı için gelen kurum ve kişiler yıkım ruhsatı verilmeden Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü’ne yönlendiriliyor.
Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü’nün asbest ve tehlikeli maddeler konusunda uzman ekibi yıkım sahasına giderek binada inşaat sahası kontrolü gerçekleştiriyor. Tespit edilen asbestli malzemelerin ‘Asbestle Çalışmalarda sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğinde’ belirtilen kriterlere uygun şekilde sökümü yapılırken, Ulusal Atık Taşıma Formu düzenlenerek bertarafının sağlanması isteniyor.
446 BİNADA ASBESTLİ MALZEME
Bir buçuk yıldır uygulanan proje kapsamında ilçede 1517 inşaat sahası denetlenirken, 446 binada asbestli malzemeye rastlandı ve toplam 498 buçuk ton asbest atığının halk sağlığına zarar vermeyecek şekilde bertaraf edilmesi sağlandı.
KANSEROJEN BİR MADDE
Asbest ya da amyant, ısıya, aşınmaya ve kimyasal maddelere çok dayanıklı lifli yapıda kanserojen bir madde. Solunum yoluyla vücuda girdiğinde başta kanser olmak üzere çeşitli hastalıklara yol açıyor. Asbestli malzemeler binalarda yoğun olarak katlar arası panellerde, kazan, boru, izolasyon ceketlerinde, asma tavan kaplamalarında,
marleylerde, ısı-yangın yalıtım malzemelerinde, asbestli çimento ürünlerinde, oluklu çatı kaplamalarında ve duvar kaplamalarında bulunuyor.
TARTIŞMA YARATMIŞTI
Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin şubat ayında şehirde bulunan Havagazı Fabrikası alanında 350 ton asbest bulunduğu öne sürülen binayı yıkması kamuoyunda büyük tartışmalara yol açmıştı. Meslek odaları ve iş güvenliği uzmanları hiçbir koruma önlemi alınmadan yıkılan bina için uyarmıştı.
